13 EYLÜL DÜNYA SEPSİS GÜNÜ
Hastanemiz Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Berire YAVUZ, “13 EYLÜL DÜNYA SEPSİS GÜNÜ” olması nedeniyle “Sepsis” ile ilgili vatandaşlarımızın bilinçlenmesi ve farkındalık kazanması için bilgi vermiştir.
Sepsis, bir enfeksiyona karşı gelişen düzensiz ve kontrolsüz bağışıklık yanıtı sonucu organ disfonksiyonu ile seyreden, hayatı tehdit eden klinik tablodur. Normal koşullarda vücudumuzun savunma sistemi enfeksiyon etkenlerini ortadan kaldırmaya çalışırken, sepsiste bu yanıt aşırıya kaçar ve organların hasar görmesine yol açar. Hastalık ilerledikçe tablo septik şoka dönüşerek dolaşım bozukluğu, çoklu organ yetmezliği ve ölümle sonuçlanabilir.
Sepsis, dünya genelinde önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. Her yıl yaklaşık 50 milyon kişi sepsis tanısı almakta ve 11 milyon kişi de sepsis nedeniyle yaşamını kaybetmektedir. Çocuklar, ileri yaştaki bireyler, hamileler, bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar ve kronik hastalığı olanlar risk altındaki gruplardır.
Sepsisin en sık nedenleri akciğer enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları ve karın içi enfeksiyonlardır. Yoğun bakım hastalarında damar içi kateterler, cerrahi girişimler ve bağışıklık sistemini baskılayan tedaviler sepsis riskini artırır. Sepsisin klinik belirtileri çoğu zaman spesifik değildir. Ateş, kalp hızının artması, hızlı nefes alıp verme, aşırı titreme, bilinç değişikliği ve idrar çıkışında azalma sepsisin habercisi olabilir. Sepsisin en kritik yönlerinden biri, erken tanı ve tedavinin yaşam kurtarıcı olmasıdır. Yapılan çalışmalarda, uygun tedaviye başlamada gecikmenin ölüm oranlarını belirgin şekilde artırdığı gösterilmiştir. Bu nedenle, sepsis bulgularını hızla tanıması ve uygun tedavilerin zaman kaybetmeden başlatılması esastır.
Sepsisin önlenmesinde ve erken tanınmasında toplumun katkısı da büyük önem taşımaktadır. Enfeksiyonların önlenmesi için temel hijyen uygulamaları, güvenli gıda ve temiz suya erişim, bağışıklama programlarının sürdürülmesi kritik öneme sahiptir. Özellikle grip ve pnömokok aşıları, yaşlı ve kronik hastalığı olan bireylerde sepsis riskini azaltmada önemli bir koruyucu rol üstlenmektedir. Ayrıca, enfeksiyon belirtileri görüldüğünde sağlık kuruluşuna erken başvuru yapılması ve sepsis konusunda farkındalık oluşturulması, erken tanıya katkı sağlayacaktır.
Dünya Sepsis Günü, sepsis farkındalığının artırılmasına yönelik küresel bir girişimdir. Sepsis toplumda diğer ölüm nedenleri kadar bilinir olmasa da, ölüm nedenleri arasında ön sıralarda yer almaktadır. Sağlık profesyonelleri ve toplumun iş birliğiyle erken tanı, etkili tedavi ve önleme stratejilerinin güçlendirilmesi mümkündür. Farkındalığın artması, sepsisin erken tanınmasını ve daha fazla hayatın kurtarılmasını sağlayacaktır.
12 Eylül 2025